Azulejos
Portugalia jest jednym z tych krajów, które już przy pierwszych odwiedzinach sprawiają, że koniecznie trzeba będzie tu wrócić. Krajobrazy, miasta, ludzie, kuchnia. Wszystko jest fantastyczne i niepowtarzalne. Ale Portugalia to jeszcze różne ciekawostki takie jak chociażby azulejos. Spotykane niemal na każdym kroku ścienne dekoracje, niejako kafelki, są jednym z najbardziej rozpoznawanych symboli Portugalii.
Azulejos to nic innego jak ceramiczne płytki, o kwadratowym kształcie pokrytym nieprzepuszczalnym i błyszczącym szkliwem. Są one używane w Portugalii jako elementy mozaik, które składają się z wielu licznych elementów pokrywających ściany. Urocza w pojedynkę, w grupie tworząca arcydzieło. Kiedyś płytki te pokrywały całe ściany, podłogi i sufity w domach czy pałacach, obecnie natomiast spotykamy je na zewnętrznych ścianach budynków oraz w portugalskich kuchniach i łazienkach. Azulejos to nie tylko dekoracja, to przede wszystkim przekaz scen historycznych, mitologicznych czy religijnych, ale także szeroka gama elementów dekoracyjnych, zarówno geometrycznych jak i roślinnych. Ponadto układanie azujejos dawniej miało bardzo ważne społeczne znaczenie. W ten sposób odróżniano domostwa, a nawet je dekorowano.
Jak zatem wytłumaczyć nazwę azulejos? Są dwie teorie pochodzenia tej nazwy. Jedna z nich wskazuje na prawdopodobne pochodzenie nazwy od arabskiego azzelij, co ma oznaczać mały gładki kamień. Druga teoria twierdzi natomiast, że azulejo wzięło się od słowa ?azul? co oznacza niebieski i niewątpliwie jest dość dobrym tropem, ponieważ większość produkowanych kafelków azulejos jest właśnie koloru niebieskiego.
Technologia wytwarzania azulejos dotarła do Portugalii na przełomie XV i XVI w. za sprawą przybyłych do Portugalii Maurów. Maurowie znali technikę pokrywania porcelany szkliwem, ponieważ mieli z nią styczność wcześniej, dzięki chińskiej porcelanie docierającej do Europy przez Jedwabny Szlak. Pierwsze produkowane kafle były koloru białego. Dopiero z czasem pojawił się na nich błękitny ornament. I choć Portugalia stała się niejako matką tych charakterystycznych cieńkich płytek, to dotarły one również do Holandii czy Włoch.
Azulejos mają też bardzo specyficzne właściwości. Poza tym, że pełnią funkcje ozdobne i dekoracyjne to przede wszystkim są bardzo trwałe. Ich funkcjonalność natomiast przejawia się tym, że latem chronią przez upałem, a jesienią i zimą przed wilgocią. Ze względy na typ produkcji możemy wyróżnić azulejos mudejar, majolika i półprzemysłowe azulejo.
Azulejos jest pięknem samym w sobie. Przemiło jest spacerować i zwiedzać wśród tak wspaniałych form zdobniczych. Za najwspanialsze miejsca, gdzie niewątpliwie można podziwiać unikatowość azulejo uchodzą: Muzeum Azulejos w Lizbonie, Manufaktura Loja Viuva Lamego, Igreja e Convento dla Graca w Lizbonie, Stacja Sao Bento w Porto czy Miraduoro Santa Luzia.
Wszędzie tam gdzie spotkamy się z azulejos na swoim szlaku, na pewno będziemy nim niezmiernie zachwyceni.
